Veelgestelde vragen

Op deze pagina beantwoorden we veelgestelde vragen. De vragen zijn gerubriceerd. In iedere rubriek staan bovenaan de meest recent gestelde vragen, en de antwoorden. Heb je ook een vraag? Stel die per e-mail. 

Basis Acute Zorg (BAZ)

Hoe gaat de overstap van een student met een deel van de BAZ-EPA’s op zak naar een andere afdeling, bijvoorbeeld de BAZ op SEH en dan overstappen naar IC?

Omdat ook studenten voor de BAZ op de werkplek worden opgeleid, speelt de context mee in het bekwaam verklaren. Een student die wordt opgeleid op de SEH leert in de BAZ dezelfde beroepsactiviteiten (EPA’s) als een BAZ-student op de IC. De context is echter anders. Een student die overstapt zal niet opnieuw moeten beginnen: een behaalde EPA op supervisieniveau 4 blijft ‘van kracht’. De student zal, tijdens en als onderdeel van het inwerktraject, wel moeten laten zien dat hij of zij de betreffende beroepsactiviteiten ook op een andere werkplek zelfstandig kan uitvoeren. Dit geldt zowel voor een andere werkplek in eenzelfde organisatie (bv. switch van SEH naar IC) als bij een overstap naar een andere organisatie (bv. van de ene IC naar een IC in een ander ziekenhuis.

Kan een BAZ-student de opleiding volgen op een niet-bewaakte afdeling en deze combineren met een stage op een afdeling waar wel bewakingsapparatuur is?

Een BAZ-student kan stagelopen op een bewaakte afdeling als de zorg die daar wordt geboden past bij de beroepsactiviteiten zoals beschreven in de basis-EPA’s en als er vitale functies worden bewaakt.
Toen de BAZ werd ontwikkeld, wisten we nog niet dat die zou worden ingezet zoals nu gebeurt. Aanvankelijk is de BAZ bedoeld als een basis van waaruit studenten doorstromen naar een functie en bijbehorend vervolg in de acute zorg: bijvoorbeeld de ambulance, IC of SEH. Het doel was dat studenten worden opgeleid op de werkplek en daar ‘automatisch’ tegenkomen wat ze aan EPA’s nodig hebben. Stages zijn dan in principe niet nodig. Komt een bepaalde beroepsactiviteit op de afdeling niet voor, dat hoeft de student voor die werkplek de EPA ook niet te halen.   
Het werken op de acute opname afdeling was aanvankelijk geen werkplek waar de BAZ behaald kon worden. Nu de BAZ ook het doel heeft versneld op te leiden voor de COVID-zorg, verandert dat en kan ook bijvoorbeeld ook de AOA een werkplek zijn waar studenten voor de BAZ worden opgeleid. 
Kijk steeds goed in welke context zorgprofessionals worden opgeleid ingezet, en bekijk goed welke EPA’s in die context te behalen zijn én op welk supervisieniveau zo’n EPA behaald kan worden. Supervisieniveau 4 zal niet altijd haalbaar zijn, ofwel omdat de beroepsactiviteit niet plaatsvindt op de leerwerkplek, ofwel omdat de student onvoldoende de mogelijkheid zal hebben een beroepsactiviteit zelfstandig uit te voeren. Stagelopen kan een oplossing zijn om een EPA op supervisieniveau 4 te behalen. Bedenk daarbij dat stagelopen het misschien mogelijk maakt om op supervisieniveau 4 bekwaam te worden voor een bepaalde EPA, maar dat bekwaam blijven net zo belangrijk is.   

Hoe wordt het opleiden voor de basis acute zorg (BAZ) bekostigd?

Ziekenhuizen krijgen het opleiden van verpleegkundigen voor de basis acute zorg (BAZ) vergoed vanuit de Subsidieregeling opschaling curatieve zorg COVID-19. Per extra IC-bed stelt VWS 50.000 euro beschikbaar. Hiervoor kunnen twee verpleegkundigen de BAZ volgen. Er is financieel ruimte gemaakt voor ruim 1300 BAZ-opleidingsplaatsen.
Het opleiden van extra professionals kost geld. Algemene ziekenhuizen en umc’s krijgen een flink deel van de kosten niet of onvoldoende gedekt door bestaande regelingen zoals de Kwaliteitsimpuls Personeel Ziekenhuiszorg (KiPZ) of de Beschikbaarheidsbijdrage (medische) vervolgopleidingen (of: Fonds Ziekenhuis Opleidingen (FZO)). Daarom maakte VWS deze subsidieregeling zodat ziekenhuizen versneld verpleegkundigen kunnen (laten) opleiden.
Het is de bedoeling dat de BAZ uiteindelijk wordt ondergebracht in de Beschikbaarheidsbijdrage. Hierover is het overleg tussen NZa, VWS, NVZ en NFU gestart.

Hoe ‘bewijzen’ we dat collega’s in de formele en informele begeleiding een EPA op supervisieniveau 5 beheersen?

Er is geen officiële procedure afgesproken om vast te stellen dat de formele en informele begeleiders op niveau 5 functioneren, en die is ook niet nodig. Ook voordat afdelingen gingen werken met EPA’s was de begeleiding van studenten een verantwoordelijkheid die niet licht werd gegeven: de begeleidingsrol is niet voor niets toevertrouwd.
Natuurlijk is het belangrijk om – met het maken van een nieuw praktijkleerplan – ook de rol van begeleiders opnieuw te beschrijven (zie stap 4, a. en b. in de Leidraad Praktijkleerplan).

Kan een student tegelijk inschreven staan (bij het CZO) voor de BAZ-opleiding en de kern EPA’s van een vervolgopleiding?

Ja, dat mag. Studenten kunnen zo opleidingen naast elkaar volgen bijv. BAZ en IC. Dit maakt het mogelijk om al aan leerdoelen van beide opleidingen te werken. De volgorde van bekwaam verklaren van de EPA’s wordt per opleiding toegelicht bij de betreffende EPA’s.

Gelden de BAZ-EPA’s ook voor het zorg verlenen aan kinderen?

In de BAZ-EPA’s 2, 3 en 4 staat beschreven (in de beperkingen) dat ze niet gelden voor het zorg verlenen aan kinderen, met uitzondering van de ambulance. De basis acute zorg gaat over het zorg verlenen aan volwassenen. Zorg verlenen aan kinderen hoort niet in deze eerste fase van de vervolgopleiding. Op sommige leerwerkplekken van de BAZ komen kinderen wel voor als patiëntencategorie. De zorg aan deze kinderen wordt verleend door ervaren collega’s.

Op welk supervisieniveau kan EPA BAZ-5 Zorg verlenen aan een zorgvrager met een cardiorespiratoir arrest (ILS) worden behaald?

In de BAZ zal EPA 5 niet behaald kunnen worden op supervisieniveau 4. Niveau 2, in sommige gevallen niveau 3, zal een haalbaar bekwaamheidsniveau zijn. Bekwaamheid wordt dan gehaald door simulaties. Bij reanimeren geldt namelijk dat de meest ervaren persoon de reanimatie doet. Vanuit die redenering zal een student op de werkplek niet de praktische ervaring op kunnen doen. Hierop kan de ambulance als leerwerkplek een uitzondering zijn, maar ook in die context is het de vraag of niveau 4 haalbaar is. Hierbij moet aangetekend worden dat – ook al behaalt een student deze EPA op niveau 2 – een student móet reanimeren in een situatie waarin hij of zij de meest ervaren persoon is (meestal buiten de professionele setting).
De BAZ is behaald als de EPA’s 1 t/m 4 zijn afgerond op supervisieniveau 4 en EPA 5 op supervisieniveau 2. In een volgende evaluatie van deze vijf basis-EPA’s voor de acute zorg wordt bekeken of het wenselijk is om EPA-5 aan te passen.

Kan een BAZ-student zijn stage lopen op een niet geaccrediteerde medium care of andere bewaakte afdeling?

Een BAZ-student kan stage lopen op een niet-geaccrediteerde medium care of andere bewaakte afdeling als de zorg die daar wordt geboden past bij de beroepsactiviteiten zoals beschreven in de basis-EPA’s en als er vitale functies worden bewaakt. De werkplek hoeft niet persé CZO-geaccrediteerd te zijn. De BAZ-erkenning wordt gegeven als de zorginstelling een erkenning heeft in het acute cluster zoals voor de opleidingen tot IC, SEH, CCU en Recovery.

Hoe lang is een EPA geldig?

Er is door de EPA-experts in fase A bewust voor gekozen geen expiratiedatum (verloopdatum)  op te nemen bij de EPA’s. De gedachte daarachter is dat je ook voordat er EPA’s waren niet ‘zomaar’ het veld in werd gestuurd. Ook toen werd in de praktijk afgewogen of iemand bekwaam was.
Er valt geen algemene ‘regel’ te stellen voor hoe lang een EPA nog wordt toevertrouwd na het bekwaam verklaren als iemand de beroepsactiviteit niet uitvoert in de dagelijkse praktijk. Dat hangt erg af van de aard van de EPA. Na een bepaalde periode (en die kan dus verschillen per EPA) mag er niet ‘zomaar’ van worden uitgegaan dat een professional die nog op supervisieniveau 4 kan uitvoeren. Dan moet er eerst weer supervisie zijn, een check. 

Welke EPA’s zijn ontwikkeld?

Wat is het voordeel van een landelijk CZO-stelsel?

Als alle CZO-erkende opleidingen gebruik maken van de EPA’s, architectuur en visie van CZO Flex Level ontstaat er uniformiteit. Het is duidelijk waarvoor een gespecialiseerd verpleegkundige of medisch ondersteunende zorgprofessionals bekwaam verklaard is. Wáár iemand opgeleid is, maakt daarvoor niet uit.

De FZO-subsidie blijft beschikbaar voor opleidingsactiviteiten. De verantwoordelijkheid voor de beschikbaarheidsbijdrage valt onder het ministerie van VWS en NZa. Vanuit het programma en de brancheorganisaties overleggen we met het ministerie en NZa om de bekostigingssystematiek zoveel mogelijk toe te snijden op de nieuwe opleidingsstructuur.

Wat betekent het nieuwe opleidingsstelsel voor mijn beroepstitel en functieniveau?