CZO Flex Level zorgt voor nieuwe kaders voor het flexibiliseren en vernieuwen van (vervolg)opleidingen. Deze kaders zijn vastgesteld door het zogenoemde tripartiete overleg van zorginstellingen, opleidingsinstellingen en professionals. In fase B van CZO Flex Level worden de kaders in de praktijk geïmplementeerd. Uiteindelijk worden deze kaders overgedragen en opgenomen in het nieuw te ontwikkelen CZO-kader.
1. Uitgangspunten
De kern van het nieuwe CZO-opleidingsstelsel is flexibel en vernieuwend opleiden. Uitgangspunten van het nieuwe stelsel zijn:
- Functiegericht opleiden voor de specifieke werkcontext staat centraal.
- Het CZO-stelsel bestaat uit kwalificeerbare en certificeerbare leereenheden.
- EPA’s vormen de belangrijkste bouwstenen van het flexibel en samenhangend opleidingsstelsel.
2. Doelstellingen
Het volgen van een CZO-opleiding kan twee doelstellingen hebben. Voor een deel van de opleidingen geldt dat het succesvol afronden daarvan een vereiste is om in die betreffende functie te kunnen werken. Het doel van die opleidingen is om bekwaam en bevoegd te worden voor dat specialisme. Er zijn ook bepaalde functies waarvoor het volgen en afronden van de vervolgopleiding geen vereiste is. Voor alle opleidingen geldt dat ze een verrijking zijn voor de (professionele) ontwikkeling van de student of professional in opleiding.
3. Opleidingseisen
Zowel het theoretisch leren als het leren op de werkplek moeten voldoen aan opleidingseisen om in aanmerking te komen voor een erkenning door het CZO:
- deskundigheidsgebied & eindtermen (voor een deel al vertaald naar EPA’s);
- eisen die gesteld worden aan de praktijkleersituatie.
In het nieuwe stelsel worden daar de volgende eisen aan toegevoegd:
- collectieve vrijstellingen, en;
- studiepunten (CZO-credits).
Deskundigheidsgebied, eindtermen, EPA’s, studiepunten, collectieve vrijstellingen, en CanMEDS zijn uitgewerkt in de opleidingseisen. De nieuwe en actuele opleidingseisen zijn uitgewerkt in een nieuw (CZO-)format. Op basis hiervan kunnen opleidings- en zorginstellingen de opleidingen in het nieuwe stelsel ontwikkelen en implementeren.
CanMeds
De benaming van de CanMeds- competentiegebieden worden als volgt aangepast:
a. Vakinhoudelijk handelen
b. Communicatie
c. Samenwerking
d. Kennis en wetenschap
e. Maatschappelijk handelen
f. Leiderschap
g. Professionaliteit
Ondanks de behoefte om aan te sluiten op de initiele opleidingen Verpleegkunde, is ervoor gekozen de CanMEDS-competentiegebieden te hanteren in aangepaste vorm, zie hierboven. De reden hiervoor is dat deze vorm beter past bij CZO-opleidingen die de rol van zorgverlener niet kennen. Ook zijn de benamingen in lijn gebracht met die bij de medische vervolgopleidingen.
4. Collectieve vrijstellingen
In CZO Flex Level worden veel voorkomende doorstroomtrajecten van de ene functie naar een andere beschreven. Voor deze doorstroomtrajecten stelt CZO Flex Level collectieve vrijstellingen vast. Zo wordt de doorstroom naar een andere opleiding in het CZO-stelsel vereenvoudigd en is er sprake van een gelijke situatie voor heel Nederland.
Voorstellen voor collectieve vrijstellingen zijn per cluster beschreven bij Leerroutes (flexibiliseringsmogelijkheden en optimaliseren in- en doorstroom van opleidingen). In de implementatiefase (fase B) vindt een inventarisatie plaats van alle collectieve vrijstellingen en doorstroomtrajecten. Op grond van die inventarisatie zullen collectieve vrijstellingen binnen het CZO en (indien van toepassing) naar het HBO worden uitgewerkt, vastgesteld en vervolgens geïmplementeerd.
NB. Vrijstellingen kunnen nooit tot 100% vrijstelling op theorieonderwijs of praktijkleren leiden.
5. Omvang en studiepunten
De omvang van een CZO-opleiding wordt straks uitgedrukt in het aantal studiebelastingsuren. 28 Studie-uren staat dan gelijk saan een (European) credit. Hiermee sluit CZO aan bij de studiepuntensystematiek in het hbo-onderwijs. Studiepunten*, zowel voor het theorie- als praktijkdeel, worden toegekend aan eenheden van minimaal een maand. De studiepunten heten in het nieuwe stelsel CZO-credits.
Zo snel mogelijk worden de European Credits en de CZO-credits officieel met elkaar vergeleken, zo is het streven. Dan kan waarde worden toegekend aan een CZO-diploma. Nu is de richtlijn dat binnen een CZO-opleiding wordt gewerkt met:
- Maximaal 60 CZO-credits per jaar, en dus 5 CZO-credits per maand,
- Minimaal 6 en maximaal 10 EPA’s per jaar, waarbij 1 EPA minimaal 5 credits waard is.
Een handleiding studiepunten is in ontwikkeling. Naar verwachting is de handleiding in het vierde kwartaal van 2020 beschikbaar.
*Definitie: Studiepunten zijn een maat waarmee de zwaarte van (delen van) CZO-opleidingen wordt uitgedrukt. De leerstof wordt verdeeld in leereenheden. Bij iedere leereenheid wordt geschat hoeveel uren de gemiddelde student nodig heeft om de leerdoelen (met als basis het toevertrouwen van professionele activiteiten (EPA’s) of overige leeractiviteiten) te behalen. Dit wordt omgerekend naar een aantal studiepunten dat de student behaalt wanneer hij of zij voor een leereenheid ‘slaagt’. Bij een overgang naar een andere opleiding, met dezelfde leereenheden/ EPA’s, heeft de student dus dit ‘krediet’ verworven wat recht geeft op een vrijstelling.
6. Certificeren en diplomeren
Studenten die een CZO-erkende opleiding hebben voltooid krijgen een diploma dat in heel Nederland wordt geaccepteerd. Dat blijft zoals het is. De EPA’s die een student behaald, worden afgerond met ‘bekwaamverklaringen’. Naast het diploma heeft de gediplomeerde een portfolio met bekwaamverklaringen voor toevertrouwde EPA’s. De bekwaamverklaring voor (context-)specifieke EPA’s wordt erkend met certificaten.
Om de leereenheden binnen opleidingen of individuele leerroutes – op basis van EPA’s (basis- kern-, specifieke- en functie-overstijgende EPA’s) en overige leeractiviteiten – te kunnen accrediteren en certificeren zullen ze aan een aantal eisen moeten voldoen.
Een certificaat wordt verstrekt voor:
Basis-EPA’s (alleen acute zorg opleidingen)
Bij het afronden van de basis-EPA’s wordt alleen een certificaat verstrekt als de student niet doorgaat met een opleiding/ specialisatie. Wordt de opleiding wel afgemaakt, dan wordt het behalen van de brede basis op het diploma vermeld.
Aanvullende leereenheden: specifieke en functie-overstijgende EPA’s
- Theorieonderwijs (omvang in CZO-credits)
- Werkplekleren (omvang in CZO-credits)
Een diploma wordt verstrekt voor:
Opleiding: kern-EPA’s
- Theorieonderwijs (omvang in CZO-credits)
- Werkplekleren (omvang in CZO-credits)